Koolhydraatbeperking: hype of holy grail?

Over afvallen bestaan duizenden meningen en theorieën, en voor elke mening is wel ergens op internet een studie te vinden die jouw mening “onderbouwt”. De één zegt dat het puur en alleen draait om calorie-beperking, simpelweg minder eten dan je verbrandt en een beetje meer bewegen. Dit werkt absoluut voor veel mensen. Maar de vetverbrandingsprocessen in je lichaam zijn zeer complex en staan onder invloed van veel factoren zoals stress, hormonen en je insulinegevoeligheid. Het gaat niet alleen om HOEVEEL je eet, maar ook om WAT je eet. Lees ook eens mijn serie blogs: Saboteurs en supporters van je verbranding – de ene calorie is de andere niet. Wat voor de één prima werkt, kan voor de ander een totaal ander effect hebben.

Waarom kiezen voor koolhydraatbeperking?

Koolhydraatbeperking is een levenswijze waarbij je minder koolhydraten/suikers eet, dit heeft veel invloed op je bloedsuikerspiegel en vetverbranding. Je krijgt over het algemeen minder zin in zoetigheid, minder snaaidrang en je valt er van af. Een voordeel van deze levensstijl is dat je over het algemeen gezonder gaat eten. Je moet koek, chips, snoep en witte producten (rijst, pasta, brood) laten staan; dit wordt vervangen door voeding met meer gezonde vetten, meer eiwitten en uiteraard meer groente. Pakjes en zakjes zal je iets vaker moeten vermijden omdat dat daar standaard vaak veel koolhydraten/suikers in zitten.

Hoe werkt dat nu precies?

Onze doorsnee westerse voeding bestaat voor een overgroot deel uit koolhydraten, we eten veel brood, pasta, aardappelen, koek en snoep. Ook hebben we er een gewoonte van gemaakt om de hele dag maar door te eten. Door het regelmatig eten van koolhydraatrijke producten stijgt onze bloedsuikerspiegel snel en vaak. Ons lichaam gaat als reactie daarop insuline aanmaken. Insuline zorgt voor het transport van glucose naar de cellen zodat deze omgezet wordt in energie. So far so good. Maar als er een teveel aan energie is, wordt dit opgeslagen in onze vetcellen. Als je structureel teveel en te vaak koolhydraten eet, bestaat de kans dat je insulineresistent wordt; er is steeds meer insuline nodig om je cellen aan te zetten tot energieopname. Onthoud hierbij dat zolang er insuline in je bloed zit, je lichaam GEEN vet verbrandt. In combinatie met de vele eetmomenten zal je lichaam niet snel meer overschakelen op vetverbranding omdat er altijd snelle energie voorradig lijkt in je bloedsuikers. En anders geven je hormonen wel tijdig een signaal in de vorm van een rommelende maag, slap gevoel, snaaidrang; Kom maar door met rose koek! Je lichaam zal steeds meer energie/suikers vragen, maar kan dit steeds slechter omzetten in bruikbare directe energie. Je stofwisseling raakt verstoord en die rose koeken belanden rechtstreeks in de vetopslag op je buik en heupen.

Koolhydraatarmoede

Een paar jaar geleden, toen ik nog niet wist wat ik nu weet, wilde ik snel een aantal kilo’s kwijt. Ik ben toen ketogeen gaan eten. Dat wil zeggen; minder dan 20 gram koolhydraten per dag en heel veel vetten. Eerlijk is eerlijk, ik ben in 4 maanden tijd 8 kilo afgevallen. Maar deze eetwijze is zó extreem dat dit niet structureel vol te houden is. Bedenk dat er in 1 volkorenboterham al 14 gram kh zit; brood, pasta, rijst, aardappelen, fruit en zelfs bepaalde groenten waren uit den boze. Bij deze ketogene stroming ging men er vanuit dat zodra je “zondigde”, je hele stofwisseling weer overhoop lag en je opnieuw moest beginnen. Dat bestrijd ik, ook ben ik geen voorstander van de theorie; je moet vet eten om vet te verbranden. Bovendien heb ik aan den lijve ondervonden dat je lichaam als een razende vet gaat opslaan als je weer meer koolhydraten eet. In mijn ogen draait een gezonde koolhydraatbeperkte levensstijl om structurele beperking van vooral snelle koolhydraten en deze te vervangen door producten met gezonde vetten, eiwitten en veel groente. Of deze levenswijze geschikt voor jou is, ligt aan verschillende factoren: hoe insulineresistent ben je inmiddels maar ook de vraag; wat heb je ervoor over? Als je een echte brood- en aardappeleter bent, zal de omschakeling groot zijn. Je moet zeker in het begin creatief zijn in de keuken en je realiseren dat kant-en-klaar verleden tijd is. Richtlijnen voor aanbevolen hoeveelheden zijn lastig te geven. Maar ga nooit onder de 50 gram zitten, je lichaam en met name je hersenen hebben deze koolhydraten gewoon nodig voor directe energie. Ook moet het langdurig vol te houden zijn, een paar weekjes koolhydraten schrappen heeft niet zoveel zin.

Holy grail

Toch kan het ook een holy grail zijn, vooral als je al vaak op dieet geweest bent en insulineresistentie op de loer ligt. Een van mijn eerste cliënten is 20 kilo afgevallen met deze levenswijze en houdt dit, samen met haar gezin al 3 jaar vol. Zelf heb ik wat problemen met mijn bloedsuikers en ook voor mij is koolhydraatbeperking een goed middel.

Simpele start

Wil je voor jezelf eens uitproberen of deze levenswijze iets voor je is? Begin dan eens met het schrappen van “foute” koolhydraten; dit zijn de snelle koolhydraten uit koek, snoep, chips, (wit)brood, witte rijst en witte pasta’s maar ook frisdrank en vruchtensap. Vermijd alle suikers. Vervang deze producten door veel groente, volle zuivel, gezonde vetten en eet iets meer eiwitrijke producten. Drink veel water of thee. Probeer ook eens of je kan volstaan met 3 goed voedende hoofdmaaltijden per dag en beperk tussendoortjes.

Wil je meer weten over koolhydraatbeperkt eten of zoek je hierin begeleiding met meer tips, trucs en menu-suggesties, neem dan eens contact met me op. Puur Gezond heeft hier een prachtige cursus voor gemaakt, deze krijgen mijn cliënten gratis. Ook als je de kick-start neemt en belangstelling hebt voor koolhydraatarm eten.