“Stress is geen smoes”. Deze titel kan je op twee manieren opvatten. Stress is een veelgehoord antwoord als oorzaak voor allerlei klachten en hoor ik vaak als argument als dingen niet gaan zoals ze moeten gaan. Of als het even niet lukt om goed te eten en af te vallen. Maar klopt dat wel? Heeft stress zoveel invloed? En ga je van stress écht meer eten of moeten we schoorvoetend toegeven dat het een smoes is om die zak chips goed te praten?
Vechten of vluchten? Niet met een volle maag!
Het is goed te weten dat er twee soorten stress zijn; de eerste is acute stress zoals je ervaart in een schrikreactie, kortdurende stress als spanning voor een examen of voor een first date. Tijdens deze stress giert de adrenaline door je lijf. Deze adrenaline zorgt samen met het hormoon cortisol voor een vechten-of-vluchten reactie in je lichaam. Ghrelientje (het ghreline-hormoon dat honger aanwakkert) houdt zich koest want met een volle maag is het lastig vechten of vluchten. Je metabolisme schiet zelfs omhoog want je lichaam is in opperste staat van paraatheid en dat kost energie. Je snapt vast waar ik naartoe wil, NIET naar de koektrommel in ieder geval! Als je dit soort stress aanvoert om een eetbui goed te praten dan zit je toch echt in de categorie SMOES!
Stress is funest op lange termijn
Het wordt een ander verhaal als het om langdurige stress gaat. Dan blijven je stresshormonen pieken en dat levert allerlei gezondheidsproblemen op. Het is zeer slecht voor je immuunsysteem. Je lichaam raakt uit balans en heeft geen kans om te herstellen. Je ervaart meer en vaker een gevoel van vermoeidheid, een burn-out kan zelfs op de loer liggen. Het geeft een verhoogd risico op aandoeningen aan hart- en bloedvaten. Ook voor je spijsvertering en metabolisme is langdurige stress funest. Omdat je je vaak uitgeblust voelt, zul je sneller toegeven aan suikers en foute koolhydraten. Je lichaam vraagt namelijk om snelle energie. De verhoogde cortisolspiegel zorgt voor een complete ontregeling van je hormoonhuishouding. Onder andere Leptinus (verloofde van Ghrelientje), het verzadigingshormoon leptine, raakt van streek waardoor je cravings grenzeloos kunnen worden. De schommelingen in je bloedsuikerspiegel worden groter waardoor insulineresistentie en zelfs diabetes 2 op de loer liggen. Al deze factoren dragen er aan bij dat je gevoeliger wordt voor vetopslag, en dan met name in de buikregio! Zoals je ziet is stress in dit geval geen smoes maar juist OORZAAK van gewichtstoename.
Stress als signaal
En toch is het niet ok om deze vorm van stress maar te “accepteren” als excuus voor de ongewenste kilo’s en je toegenomen tailleomvang. Ga eens op onderzoek uit waar deze stress door veroorzaakt wordt? Draaf je jezelf continu voorbij? Zorg je alleen voor je gezin maar niet voor jezelf? Probeer je altijd alle ballen hoog te houden? Of gaat het om een externe oorzaak zoals je werk of heb je financiële stress? Stel jezelf eens de vraag; kan ik veranderen wat ik niet kan accepteren? Of kan ik accepteren wat ik niet kan veranderen? Ga ook eens na of die oorzaak dan écht buiten jezelf ligt? Of ligt het aan de manier waarop jij omgaat met deze stress? Kom je er niet uit met al deze vragen of zit je echt met jezelf in de knoop, dan is het een goed idee om op tijd hulp in te schakelen! Een bezoekje aan je huisarts of een coach is in dat geval aan te raden.
zorg goed voor jezelf
Wat je wel kan en in mijn ogen MOET doen, is ten allen tijde goed voor jezelf zorgen. Zorg voor balans tussen in- en ontspanning. Ga die wandeling maken! Dan sla je twee vliegen in één klap; je beweegt en ontspant tegelijk. Neem eens de tijd voor ontspannings- en yoga oefeningen. Online is zoveel te vinden wat je gewoon lekker thuis of buiten kan doen. Een geleide meditatie luisteren is ook een heerlijk moment voor jezelf. Leg je telefoon eens een paar uur weg, lees een boek, luister muziek en sta jezelf gewoon eens toe dat je zo nu en dan even niets HOEFT. Zorg voor voldoende slaap. Wat ook ontzettend belangrijk is, is om te letten op gezonde voeding. Voeding waar je lichaam, dat toch al veel te verduren heeft in tijden van stress, iets aan heeft en waarmee je hormoonhuishouding weer wat in balans komt. Volg de richtlijnen uit de PuurGezond methode om weer in balans te komen.
Met een gezonde basis stress te lijf
Gebruik stress dus niet als smoes maar laat het juist een signaal zijn om in actie te komen! Wees lief voor jezelf, je verdient het. Met een fit en gezond lijf kan je stress veel beter de baas.